12 financiële ratio‘s / kengetallen bij beleggen - Finansjaal (2024)

Financiële ratio‘s kunnen je bij beleggen helpen om een (eerste) indruk te krijgen van een bedrijf. Denk hierbij aan cijfers rondom winstgevendheid en financiële stabiliteit. In dit artikel bekijken we een aantal financiële ratio‘s die jou als belegger kunnen helpen.

Wat zijn financiële ratio‘s?

Financiële ratio‘s zijn kengetallen die iets zeggen over een bedrijf. Dit kan bijvoorbeeld de financiële gezondheid zijn, maar ook de winstgevendheid en het beleid. We zullen later in dit artikel wat voorbeelden noemen van financiële ratio‘s.

Je kunt financiële ratio‘s aan de hand van de jaarverslagen berekenen. In zo’n jaarverslag kun je namelijk alle financiële cijfers van een bedrijf vinden. Op websites als Morningstar of Yahoo Finance kun je de financiële ratio‘s vaak ook al berekend vinden, wel zo makkelijk!

Waarom financiële ratio’s gebruiken als belegger?

Hoewel financiële ratio‘s vaak intern door bedrijven worden gebruikt om te kijken hoe ze ervoor staan, kunnen deze kengetallen ook van pas komen voor beleggers.

Als belegger wil je namelijk kunnen inschatten of een bedrijf een goeie investering is. Door het berekenen van de financiële ratio‘s kun je in één keer zien hoe een bedrijf er op papier voorstaat.

Op zichzelf zegt één financiële ratio niet alles. Daarom is het ook belangrijk om financiële ratio‘s te combineren. Wanneer de ene financiële ratio namelijk goed is kan dit er voor zorgen dat het bedrijf minder goed scoort op een andere ratio. Door het bekijken van verschillende financiële ratio’s krijg je dus een beter beeld van hoe het daadwerkelijk met een bedrijf gaat.

Het is daarbij ook essentieel om te kijken naar een bepaalde trend van een financiële ratio. Hoe heeft de ratio zich in de afgelopen jaren ontwikkeld? Door de trend te bekijken kun je zien wat de richting is die het bedrijf opgaat.

Lijst met 12 financiële ratio‘s die handig zijn bij beleggen

Er zijn heel veel verschillende financiële ratio‘s die je zou kunnen bekijken / berekenen. Hieronder vind je een lijst met interessante kengetallen voor beleggers.

Zoals je gaat zien hebben veel van deze financiële ratio‘s ook raakvlakken met elkaar. Financiële ratio‘s worden pas echt krachtig wanneer je deze verbanden kunt herkennen. Hier komen we zo op terug.

Daarnaast heb je in veel gevallen alleen iets aan financiële ratio‘s wanneer je soortgelijke bedrijven (bijvoorbeeld uit dezelfde sector) met elkaar vergelijkt.

P/E ratio

De P/E ratio is een van de bekendste financiële ratio‘s bij beleggen. In het Nederlands wordt dit ook wel de koers-winstverhouding genoemd. Bij de P/E ratio wordt de prijs van een aandeel afgezet tegen de winst die het bedrijf maakt.

Bij een lage koers-winstverhouding maakt een bedrijf over het algemeen relatief veel winst ten opzichte van de koers (onderwaardering). Een hoge koers-winstverhouding betekent dat er relatief weinig winst is ten opzichte van de koers (overwaardering).

Bedrijven met een lage koers-winstverhouding worden ook wel waardeaandelen of dividend aandelen genoemd, terwijl bedrijven met een hoge P/E ratio groeiaandelen worden genoemd.

Koers-boekwaarde verhouding

De volgende financiële ratio die we behandelen is de koers-boekwaarde verhouding. Deze ratio wordt vaak afgekort met P/B ratio (price-to-book ratio).

Bij de P/B ratio wordt de koers van het aandeel afgezet tegen de boekwaarde.Dit wordt daarom ook wel de koers-boekwaarde verhouding genoemd.

Deboekwaardevan een bedrijf is het verschil tussen de activa (panden, machines, voorraad, banktegoeden) en de passiva (crediteuren, langlopende leningen).Het is dus eigenlijk de waarde van een bedrijf (op papier) wanneer je het op dit moment zou liquideren.

Over het algemeen wordt een koers-boekwaarde verhouding van 1 of lager gezien als een onderwaardering.Wanneer het bedrijf op dat moment zou worden verkocht levert het namelijk meer op dan de waarde van de aandelen.

De P/B ratio kun je gebruiken in combinatie met de P/E ratio. Ze geven beide een beeld over de waardering van een bedrijf, maar vanuit een andere hoek.

Dividend per aandeel

De volgende financiële ratio die we bespreken is simpel. Dividend per aandeel geeft aan wat het jaarlijkse uitgekeerde dividend is per uitstaand aandeel. Je kunt hiermee dus makkelijk een eerste indruk krijgen van hoeveel dividend een bedrijf uitkeert. Je kunt dit berekenen met de volgende formule:

Er is ook een alternatieve berekening voor het dividend per aandeel. Dit geeft het verband tussen de verschillende financiële kengetallen erg goed weer. De alternatieve formule is:

De dividend payout ratio en de winst per aandeel zullen we later in dit artikel bespreken.

Het komt er in het kort op neer dat je het percentage van de winst die als dividend wordt uitgekeerd (dividend payout ratio) vermenigvuldigt met de winst per aandeel. Door dit te berekenen kom je dus uit op gedeelte van de winst per aandeel die als dividend wordt uitgekeerd; het dividend per aandeel.

Dividendrendement

We hebben zojuist gekeken naar het dividend per aandeel. Het is lastig om hier iets nuttigs over te zeggen zonder dat je weet wat een aandeel kost. Een dividend per aandeel van €1 is weinig wanneer de prijs van een aandeel €1.000 is, maar veel wanneer de prijs €2 is.

Om de dividend per aandeel in perspectief te plaatsen kun je daarom het dividendrendement berekenen. Dit kun je doen met de onderstaande formule.

Door het berekenen van het dividendrendement zet je het uitgekeerde dividend af tegen de koers van een aandeel. Hierdoor zie je hoeveel dividend je (procentueel) ontvangt ten opzichte van je investering.

Dividend payout ratio

Bij de alternatieve berekening van het dividend per aandeel (eerder in dit artikel) hebben we de dividend payout ratio al kort besproken. De dividend payout ratio is het percentage van de winst dat als dividend wordt uitgekeerd.

Wat vooral handig is aan deze financiële ratio is dat je kunt zien of het dividendbeleid van een bedrijf is vol te houden op de lange termijn.

Een hoog dividendrendement is natuurlijk leuk, maar het kan zo zijn dat een bedrijf meer dividend uitbetaalt dan binnen haar mogelijkheden ligt. De dividend payout ratio is dus weer een goede financiële ratio om met het dividendrendement te combineren.

Een dividend payout ratio van meer dan 100% is niet duurzaam. In dat geval keert een bedrijf namelijk meer dividend uit dan dat er überhaupt winst is. Bij een dividend payout ratio van tussen de 50% en 100% zal het afhangen van het type bedrijf. Bij gevestigde bedrijven die veel dividend uitkeren (Coca-Cola bijvoorbeeld) is een dividend payout ratio van meer dan 50% bijvoorbeeld helemaal niet raar of ongezond.

Current ratio

De current ratio geeft aan of een bedrijf aan de kortlopende betalingsverplichtingen (< 1 jaar) kan voldoen met de vlottende activa en liquide middelen.

Vlottende activa zijn bezittingen van een bedrijf die snel om te zetten zijn naar geld. Denk hierbij aan debiteuren en voorraden. Liquide middelen zijn bezittingen die meteen beschikbaar zijn, bijvoorbeeld banktegoeden.

Een current ratio van 1 of meer betekent dat een bedrijf aan de betalingsverplichtingen kan voldoen. Bij een ratio van lager dan 1 is dit niet het geval.

Quick ratio

De quick ratio is een variatie op de current ratio die we zojuist hebben besproken. Hierbij wordt er ook gekeken naar of een bedrijf aan haar kortlopende betalingsverplichtingen kan voldoen.

Er is echter een belangrijk verschil tussen de current ratio en quick ratio; bij de quick ratio worden voorraden niet meegenomen. Deze zijn in veel gevallen namelijk niet altijd snel om te zetten in geld.

De quick ratio is dus een strengere financiële ratio dan de current ratio. Wanneer een bedrijf een quick ratio heeft van 1 of meer dan geeft dit nog meer zekerheid dat een bedrijf aan de kortlopende betalingsverplichtingen kan voldoen.

Rentabiliteit Eigen Vermogen

De Rentabiliteit Eigen Vermogen (Return on Equity in het Engels) geeft aan hoeveel winst er door een bedrijf wordt gemaakt in verhouding met het eigen vermogen.

Deze financiële ratio geeft eigenlijk aan hoe efficiënt het eigen vermogen (waaronder uitstaande aandelen) door een bedrijf wordt gebruikt.

Dit zegt veel over het management van een bedrijf. Daarom is het ook interessant om de trend van de Rentabiliteit Eigen Vermogen te bekijken over een langere periode. Gaan ze steeds efficiënter of steeds minder efficiënt met het geld om?

Rentabiliteit Vreemd Vermogen

Naast de Rentabiliteit Eigen Vermogen kun je ook kijken naar de Rentabiliteit Vreemd Vermogen (REV). Dit financiële kengetal geeft aan hoe goedkoop of duur het is voor een bedrijf om geld te lenen.

Bij een lagere REV betaalt een bedrijf relatief minder rente dan bij een hogere REV. Over het algemeen is een lagere Rentabiliteit Vreemd Vermogen dus beter.

Rentabiliteit Totaal Vermogen

De Rentabiliteit Totaal Vermogen (Return on Assets in het Engels) geeft aan hoe efficiënt een bedrijf omgaat met het gehele vermogen. Deze financiële ratio lijkt dus op de Rentabiliteit Eigen vermogen, maar dan inclusief het vreemde vermogen.

Winst per aandeel

De winst per aandeel is voor veel beleggers belangrijk. Zoals de naam al aangeeft kun je hiermee zien hoeveel winst een bedrijf maakt voor elk uitstaand aandeel. Als (toekomstig) aandeelhouder is dit natuurlijk interessant.

Wanneer je gaat beleggen zul je deze financiële ratio dus vaak tegenkomen. Op veel platformen zul je dit kengetal vinden in het Engels (Earnings per Share of EPS).

Met de onderstaande formule kun je de winst per aandeel berekenen. In principe geldt; hoe hoger de winst per aandeel, hoe beter.

Het kengetal winst per aandeel zegt natuurlijk iets over de winstgevendheid. Toch is het een beperkte ratio omdat er alleen naar de winst wordt gekeken. De prijs van een aandeel wordt bijvoorbeeld helemaal niet meegenomen. Daarom kun je als verdieping bijvoorbeeld kijken naar de P/E ratio of de Rentabiliteit Eigen Vermogen.

• Door het bereken van de P/E ratio (die we eerder hebben besproken) krijg je als belegger een beeld van de winstgevendheid in verhouding tot jouw investering.
• Bij de Rentabiliteit Eigen Vermogen wordt de winstgevendheid afgezet tegen het eigen vermogen dat nodig was om deze wist te realiseren.

Bèta

We weten allemaal dat de prijs van aandelen kan schommelen. Bij het beleggen in aandelen kun je behoorlijke fluctuaties verwachten in de waarde van je portfolio. Dit wordt ook wel volatiliteit genoemd.

Door het berekenen van de bèta kun je de volatiliteit van een bepaald aandeel afzetten tegen de volatiliteit van een index. Apple (onderdeel van de S&P 500) kun je in dat geval dus vergelijken met de S&P 500.

In het artikel waar we zojuist naar hebben gelinkt kun je een uitgebreide uitleg vinden over het berekenen van de bèta.

Een bèta van 1 geeft aan dat de volatiliteit precies gelijk is aan die van de index. Bij een lagere bèta is het aandeel minder volatiel, terwijl het aandeel bij een hogere bèta volatieler is.

Debt-to-equity ratio

De debt-to-equity ratio is een veelgebruikte schuldratio. In het Nederlands wordt dit ook wel de verhouding tussen het eigen en vreemd vermogen genoemd. Door het berekenen van de debt-to-equity ratio kun je een beeld krijgen van hoeveel geld er in de toekomst nodig is om schulden af te lossen.

Wanneer een bedrijf heel veel schulden heeft dan gaat een deel van de winst in de toekomst naar deze schulden. Dit gaat dan ten koste van de winstgevendheid en kan daarmee ook invloed hebben op het dividend.

Conclusie

In dit artikel hebben we veel verschillende financiële ratio‘s besproken. Zoals eerder ook vermeld; het is belangrijk om niet puur op één financiële ratio te focussen. Vaak krijg je met verschillende ratio‘s een beter beeld.

Ten slotte zeggen financiële ratio‘s niet alles. Ook niet wanneer je ze combineert. Gebruik de financiële kengetallen daarom ook om afwijkingen / bijzonderheden op te sporen en ga vanuit daar verder op onderzoek uit. Bekijk bijvoorbeeld ook het jaarverslag van een bedrijf voor meer informatie over het beleid en de toekomstvisie.